Szkoła Podstawowa nr 1 im. Konstytucji 3 Maja w Kaliszu
Szkoła

Rys historyczny

Czasy najdawniejsze

W dniu 3 V 1919 roku położony został kamień węgielny pod gmach nowej szkoły powszechnej przy ulicy 3 Maja nr 16. Szkoła pobudowana została przez Zarząd Miasta Kalisza przy wydatnym poparciu finansowym ze Skarbu Państwa.
Nie posiadając jeszcze własnego budynku nowa siedmioklasowa szkoła powszechna rozpoczęła działalność już w dniu 1 września 1920 roku i jako szkoła koedukacyjna ulokowana została chwilowo w dwóch budynkach istniejących wówczas szkół powszechnych, a mianowicie:
- oddziały młodsze pobierały naukę w szkole pofranciszkańskiej,
- starsze zaś w szkole pobernardyńskiej.

Szkoły powszechne przy ulicy 3 maja


W dniu 10 stycznia 1921 r. nowo wzniesiony budynek został oddany do użytku - cała szkoła skupiona została w gmachu własnym i przyjęła imię Konstytucji 3 Maja.
W pierwszym roku swego istnienia szkoła liczyła 720 uczniów pobierających naukę w 14 oddziałach - od pierwszego do piątego włącznie. Personel nauczycielski szkoły składał się z następujących osób: kierownik szkoły Skrętny Tadeusz (pełnił funkcję do 1939 r.), Błażejewska Mieczysława, Bronkówna Marta, Cepeui Jan, Dobrowolski Stanisław, Galewska Zofia, Grundtówna Maria, Grundtówna Wiktoria, Januszewska Romana, Kotwicka Janina, Ks. Kręcicki Bolesław, Mroczkowska Bronisława, Paszne Edward, Pawcicha Felicja i Rachwalska Walentyna.
Od samego początku szkole nadano określony kierunek wychowawczy i dydaktyczny. Młodzież aktywnie pracowała w Samorządzie Szkolnym i działała w szkolnych organizacjach uczniowskich: Koło Młodzieży PCK, harcerstwo, Liga Morska i Kolonialna, Spółdzielnia Uczniowska. Celem osiągania lepszych rezultatów nauczania stosowano w szkole system nauki przedmiotowej już od klasy czwartej. Niektóre osoby spośród personelu obrały sobie jako specjalność nauczanie w młodszych oddziałach (klasy I – III).
Stosunek rodziców do szkoły nacechowany był zawsze serdecznością, dobrze pojętą życzliwością oraz przykładną ofiarnością. Owa ofiarność sprawiła, że szkoła urządziła dobrze wyposażoną pracownię robót ręcznych, gabinet geograficzny, dużą bibliotekę nauczycielską i uczniowską. Utworzono orkiestrę dętą o 27 instrumentach, zradiofonizowano szkołę, zakupiono epidiaskop i wiele innych pomocy naukowych.
Jedną z najbardziej podniosłych uroczystości lat przedwojennych było poświęcenie zakupionego przez rodziców sztandaru szkolnego. Uroczystość odbyła się w dniu 3 maja 1932 roku.

Lata okupacji

W pierwszych dniach września 1939 r. szkoła zajęta była początkowo przez oddziały wojska niemieckiego, a w listopadzie tegoż roku ulokowano w niej niemiecki urząd pracy. Sale szkolne zmieniły swój wygląd. Usunięto umeblowanie i sprzęt szkolny, przyrządy i pomoce naukowe. Poczyniono nawet przeróbki sal szkolnych i we wszystkich izbach szkolnych umieszczono meble i sprzęt biurowy niemieckiego urzędu pracy. Cały dwudziestoletni materialny dorobek szkolny został przez okupanta bezwzględnie zniszczony. Nauczyciele zaś w większości zostali wysiedleni do tzw. Guberni Generalnej.

Rok 1945

Dnia 12 lutego 1945 r. nastąpiło wznowienie zajęć szkolnych. Nauczyciele wracali z wysiedlenia. Dziatwa gremialnie napływała do szkoły. Zapisy do wszystkich szkół powszechnych w Kaliszu przeprowadzano w naszej szkole.
Poziom umysłowy oraz wiadomości posiadane przez dzieci, stanowiły nadzwyczajnie skomplikowaną rozmaitość. Na podstawie pobieżnego egzaminu nastąpiła kwalifikacja dzieci do poszczególnych klas. Na skutek powrotu ludności z miejscowych wysiedleń oraz z robót w Niemczech liczba dzieci ulegała ciągłym zmianom. Dla dzieci przerosłych organizowano w szkole tzw. klasy przyspieszone.
Bez umeblowania, sprzętu szkolnego i jakichkolwiek pomocy naukowych realizacja programu nauczania była nie do pomyślenia. Pomimo braku szyb i opału lekcje w szkole trwały po trzy, cztery godziny dziennie. W ciągu pierwszego powojennego roku szkolnego trwającego od 12 lutego do 15 lipca 1945 roku, cała praca organizacyjna skierowana była głównie na doprowadzenie gmachu szkolnego do właściwego wyglądu. Usuwano ściany w klasach pobudowane przez okupanta, wprawiano szyby okienne, naprawiano instalację elektryczną i wodociągową, reperowano dach i uszkodzenia murów szkolnych. Szkoła została umeblowana 200 nowymi ławkami, wykonanymi przez Spółdzielnię Budowlaną “Wolność”. Wykorzystano również szafy i stoły pozostawione w gmachu szkolnym przez okupanta. Brak podręczników stanowił poważne trudności w nauczaniu, w poszczególnych klasach było ich zaledwie po kilka sztuk. Pomimo tych trudności poziom nauczania w klasach stawał się jednolity i coraz bardziej się wyrównywał.
W szkole działał Komitet Rodzicielski powołany na pierwszym ogólnym zebraniu rodzicielskim w dniu 13 maja 1945 roku. Troską Komitetu Rodzicielskiego było zaopatrzenie szkoły w niezbędne pomoce naukowe i mapy, dożywianie najbiedniejszych uczniów i pomoc materialną dla nauczycielstwa.

Lata powojenne

Dzień 29 czerwca 1947 r. na trwałe wpisał się do historii szkoły. W dniu tym odbyła się uroczystość poświęcenia nowego sztandaru szkolnego - stary został zniszczony przez okupanta we wrześniu 1939 roku.
Doniosłym wydarzeniem było również powstanie szkolnej biblioteki, co nastąpiło tuż po zakończeniu wojny - w roku szkolnym 1945/46. Z roku na rok, dzięki ofiarności Komitetu Rodzicielskiego i dobrowolnym składkom, księgozbiór szkolnej biblioteki powiększał się.
Kolejnym ważnym wydarzeniem było również uruchomienie w dniu 12 października 1947 roku stołówki dla dzieci. Dzięki temu uczniowie mogli otrzymywać w szkole jeden ciepły posiłek.
W latach pięćdziesiątych nastąpiła zmiana patrona szkoły z Konstytucji 3 Maja na Janka Krasickiego. Po około czterdziestu latach, 15 kwietnia 1991 r., szkoła wróciła do swego pierwotnego imienia.
Od samego początku istnienia szkoły, a więc od 1921 r. wysiłek kadry pedagogicznej ukierunkowany był na jak najlepsze wychowanie i nauczanie dzieci uczęszczających do szkoły. Pomimo trudnych lat przedwojennych i powojennych, a także następnych dziesiątków lat nigdy nie zapomniano, że dobro dzieci w Szkole Podstawowej nr 1 jest najważniejsze. Od zarania nauczyciele wychowywali dzieci w duchu dobra, tolerancji, ofiarności, poczucia obowiązku i odpowiedzialności w stosunku do siebie samych i co ważniejsze do drugiego człowieka. Wkład pracy pedagogów na przestrzeni osiemdziesięciu lat pozwalał uczniom na zdobywanie wszechstronnej wiedzy, a w przyszłości rzetelnego wykształcenia.
Dziś w XXI wieku, po ponad 80-letniej przeszłości szkoły nigdy nie zapomniano o jej dewizie. Po dziś dzień słowa: dobro, szacunek, odpowiedzialność i chęć zdobywania wiedzy to naczelne hasła, które z roku na rok przekazywane są dzieciom przez dyrekcję i nauczycieli, którzy wspólnym wysiłkiem starają się zakorzenić następnym pokoleniom, te właśnie wartości.